[Nettime-nl] DNW nieuwsbrief, nr. 11: de onderwereld

[Stan van Engelen <staeng@vpro.nl>]

== Dit is de onregelmatig verzonden elektronische nieuwsbrief ==
== van de redactie van het VPRO televisieprogramma DNW. ==

========
deze week:
"DE ONDERWERELD", komende maandag, 20.35 uur, Net 3 
========


Uit een kort bericht in het Financieel Dagblad van 8 november: "De 
maffia gebruikte een filiaal van European American Bank op Long 
Island als dekmantel. ABN Amro verkocht in juli het filiaal aan 
Citibank. Onduidelijk is nog of de frauduleuze handelingen van 
medewerkers al plaatsvonden toen het filiaal nog eigendom van ABN 
Amro was." 

Het is maar één van de vele berichten die duiden op de toenemende 
vervlechting van onder- en bovenwereld. We halen er al bijna de 
schouders bij op, want in de snelle wereld van internet en mondiaal 
flitskapitaal zijn geldstromen nagenoeg oncontroleerbaar geworden 
en moeten we ons blijkbaar maar neerleggen bij het feit dat een 
flink deel van onze economie, ook in Nederland, 'besmet' is 
geraakt. 

DNW wijdde er al eerder een uitzending aan: "Pax Mafiosa", 
uitgezonden in maart, 2000. Daarin werd door superspeurders als 
Hans-Ludwig Zachert (tot 1996 president van het Duitse 
Bundeskriminalamt), Alessandro Pansa (hoofd criminele opsporing van 
Italië) en Pino Arlacchi (onder secretaris-generaal van de VN en 
voormalig hoofd maffiabestrijding van Italië) onomwonden 
vastgesteld dat de grote, mondiaal opererende criminele 
organisaties tegenwoordig behoren tot de meest efficiënte 
multinationals. Groot geworden op de golven van globalisering, waar 
nodig samenwerkend en slim gebruikmakend van alles wat de nieuwe 
wereld te bieden heeft, zijn zij zo goed als ongrijpbaar geworden 
voor wetgeving en opsporingsmethodes.

De boodschap stemde niet vrolijk: tenminste vijf procent van de 
wereldeconomie is zwart en in een land als Rusland loopt dat op tot 
veertig procent, de legale economie raakt steeds verder 
geïnfiltreerd en de opsporing loopt lichtjaren achter. Dat alles 
gaat gepaard met toenemende corruptie, stijgende onroerend goed 
prijzen, een constante dreiging van geweld en de morele 
ondermijning van ons politieke systeem. 'Schone', want nagenoeg 
onzichtbare misdaad heet dat, maar er is natuurlijk hier en daar 
ook nog wat echte handel: in vrouwen, drugs, wapens, bouwprojecten 
en vergunningen.


== maffia en terreur ==

Na de aanslagen van 11 september heeft een groot deel van de 
misdaadbestrijding zich verschoven van de maffia naar 
terreurgroepen. Geen wonder, terroristen hebben voor hun acties 
wapens en geld nodig. Afghanistan is de grootste drugsproducent ter 
wereld, Osama bin Laden heeft een financieel netwerk opgebouwd waar 
je u tegen zegt en de terroristen worden standaard getraind in 
allerlei criminele activiteiten. 

De Amerikanen zijn naarstig op zoek naar manieren om greep te 
krijgen op de geldstromen die onder de internationale 
terroristische netwerken liggen. Het 'hawala'-systeem dat veel 
emigranten gebruiken om over de grenzen geld over te maken (een oud 
systeem gebaseerd op onderling vertrouwen en waarbij niets op 
papier staat) staat in de beklaagdenbank. Maar de kans is groot dat 
terreurorganisaties daarnaast dankbaar gebruik maken van de 
financiële expertise die de internationale misdaad heeft opgebouwd. 

En de criminele wereld op zijn beurt zal het soort acties als die 
van 11 september vast verwelkomen. Misdaad bloeit op in tijden van 
chaos en het feit dat alle misdaadbestrijders nu jacht maken op 
mannen met baarden en tulbands geeft de maffiosi plotseling een 
hoop speelruimte.

Wat is de relatie tussen de internationale misdaad en de 
internationale terreur, vroegen we ons af. De een gaat het om geld, 
de ander om idealen of wraak. Maar de wederzijdse belangen 
overlappen elkaar zonder twijfel.
We besloten daarom de uitzending "Pax Mafiosa" uit de kast te 
trekken en te bekijken waar hij aanvulling behoefde nu we ons na 
09-11 realiseren dat we opnieuw en anders naar de wereld moeten 
kijken. 
De Engelse criminoloog Mark Galeotti, gespecialiseerd in de 
Oost-Europese en Euraziatische maffia, wilde ons graag een tweede 
keer te woord staan om haarfijn uit te leggen waar misdaad en 
terreur elkaar tegenkomen. Zaken zijn zaken tenslotte, ook in de 
onderwereld.

Tot besluit nog een berichtje uit De Volkskrant van vanmorgen: "De 
Noordelijke Alliantie is een van de grootste opiumproducenten ter 
wereld. Dat hebben medewerkers van een organisatie van de Verenigde 
Naties woensdag in Wenen gezegd."


Tot maandag, 20.35 uur, Net 3, in de nieuwe onderwereld.

George Brugmans
Eindredacteur


==============
De DNW uitzendingen worden herhaald op donderdag na de uitzending, 
rond 14.20 uur op Net 3 *** Voor meer informatie kijk op onze 
website: http://dnw.vpro.nl *** Reacties zijn altijd welkom. U kunt 
ze sturen naar: dnw@vpro.nl of plaatsen in ons gastenboek op de 
website *** aan- of afmeldingen voor deze elektronische 
nieuwsbrief: dnw-nieuwsbrief-request@vpro.nl (met respectievelijk 
subscribe / unsubscribe als subject, de rest van de mail moet leeg 
blijven)
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).