Tjebbe van Tijen via Chello on Sun, 6 Sep 2009 17:09:28 +0200 (CEST)


[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]

[Nettime-nl] Karsten T. het Rashomon effect van Kurasawa en het ontbreken van wederhoor


al eerder heb ik geprobeerd de berichtgeving over de dodelijke rit van Kartsen T. te duiden en van kritische aantekeningen te voorzien. Nu, na vier maanden, de onderzoeksrapporten van wat er gebeurd kan zijn op koninginnendag 2009 in Apeldoorn, gepresenteerd zijn, probeer ik nog eens over die presentatie van onderzoeksresultaten na te denken:

NB De gedocumenteerde versie van dit bericht is te vinden op mijn web blog De Hinkende Bode/The Limping Messenger http://limpingmessenger.wordpress.com/2009/09/06/reconstructie-van-de- laatste-rit-van-karst-t-vk-tv-videoreportages-door-de-volkskrant/

Karsten T. het Rashomon effect van Kurasawa en het ontbreken van wederhoor
September 6, 2009  Tjebbe van Tijen

[video reconstructie rit Kartsen T.]

Bovenstaande video met een reconstrcutie van de politie van de dodelijke rit van Karsten T. in Apeldoorn tijdens Koninginnendag 2009 wordt op dit moment door de Nederlandse nieuwsmedia verspreid (onder meer door De Volkskrant op haar web site)

Het mag kenmerkend heten dat op het moment dat de politie overgaat tot gebruik van moderne visualisatie-technieken er maar één enkele representatie gemaakt wordt, of althans aan het algemene publiek getoond wordt. De mogelijkheden van moderne visualisatie technieken om meerdere interpretaties te tonen en die inzichtelijk en vergelijkbaar te maken worden niet gebruikt. Ik zie hier enkel een op zich redelijk geslaagde dramatisering van wat dan de meest waarschijnlijke vorm van waarheid in de ogen van de politie- autoriteiten is. Dit past geheel in de traditie van het opsporingsapparaat, maar doet geen recht aan het tot op de dag van vandaag ongewisse karakter van de aanslag van Karsten T.

In de cinematische traditie is er het begrip van meervoudige waarheid zoals meesterlijk toegepast wordt in de film Rashomon van de Japanse filmer Akira Kurasawa. Daar gaat het om vijf verschillende interpretaties van een verkrachting van een vrouw en de moord op haar man. Zelfs de gedode man komt aan het woord via een medium dat contact weet te leggen met het hiernamaals. De overeenkomsten met de zaak Karsten T. zijn evident. Ook hier komen verschillende getuigen, die het gebeuren vanuit verschillende gezichtspunten en invalshoeken hebben meegemaakt, aan het woord en ook hier wordt via een ‘medium’ (Het Pieter Baan Centrum in Utrecht) geprobeerd contact met de ziel van de overledene (Kartsen T.) te krijgen.

Deze computer-visualisatie was onderdeel van de persconferentie bij het presenteren van de resultaten van vier maanden onderzoek. Zoals te verwachten werd de (mogelijke) anti-koningsgezindheid van Karsten T. breed uitgemeten op basis van wat een nauwe bewijsvoering genoemd kan worden. Heel die exercitie van getuigendeskundigen die post- mortem het zieleleven van Karsten T. weten te duiden, had dan ook wel – om het onderzoek enigszins in balans te houden – begeleid kunnen worden door het aanstellen van een advocaat voor de overleden Karsten T. die zijn zaak van zijn kant had kunnen bezien en bepleiten. In het Amerikaans als ook in het internationaal recht (zoals bij het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag aan de orde kwam toen de beklaagde Milosovic aanvankelijk zich niet wenste te verdedigen omdat hij het hof niet wilde erkennen) is er het instituut van de Amicus Curiae, de vriend van het gerechtshof die als onafhankelijke derde in een zaak door het hof gehoord kan worden. Welliswaar kent het Nederlands recht deze figuur van ‘amicus curiae’ niet, maar aangezien er – met de uitgebreide langdurige onderzoeken – in schijn wel ‘post mortem’ vervolgd is, is het niet meer dan logisch dat het principe van ‘hoor en wederhoor’ van de reguliere rechtsgang, en de ‘rechten van de mens’, ook hier toegepast had moeten worden.(*)

Waar is de stem van ‘de onafhankelijke derde’ in dit showproces van de Nederlandse staat? Waar staat er iets vermeld over ‘de inmenging van de uitvoerende macht’ in de procesgang door minister president Jan-Peter Balkenende die al op 5 mei 2009 op de nationale televisie publiekelijk wist te verklaren dat de daad van Karsten T. het koningshuis als doelwit had: “de aanslag was op hen gericht” ? Daar waar een ieder in de affaire Karsten T. zich zo vastbijt in ‘de Nederlandse rechtsorde’, had toch op zijn minst een berisping, vanuit de onafhankelijk geacht zijnde ‘rechterlijke macht’, of één van de onderzoekscommissies, van van voor hun beurt sprekende autoriteiten – vlak na het Apeldoornse drama – gegeven moeten worden. Het is best te begrijpen dat een koningsgezind man als Balkenende zich in eerste instantie emotioneel uitlaat als hij door de pers om een reactie gevraagd wordt, dat is hem nog te vergeven. Maar de door mij aangehaalde uitspraak (zie een link naar de video in mijn bericht van 7 mei 2009) werd vijf dagen later, in alle kalmte, gedaan in een officieel van tevoren bedacht toespraakje. Geen enkel lid van de Nederlandse volksvertegenwoordiging heeft de minister-president op dit punt berispt. En nu vier maanden later zien wij het resultaat: het concept van een aanslag op het het konklijk huis krijgt in de presentatie (dat wil nog niet zeggen in de rapporten zelf) het meeste profiel.

Wat zal blijven hangen en zich als een nationale mythe zal gaan ontwikkelen is de verdwaasde man Karsten T. die Prins Willem Alexander een “fascist” heeft genoemd, die het koningshuis haatte en die het op de koningin en haar familie had gemunt. Wie kan echter bewijzen, dat een andere mogelijke verklaring van het gebeuren, waarbij Karsten T. op spectaculaire wijze in het gezicht van de koninklijke stoet zelfmoord heeft willen plegen, niet even valabel is? Ikzelf weet niet te kiezen uit deze, de nu in de officieële rapporten gegeven conclusie en mogelijk andere scenario’s. Wat mij tot de slotsom brengt dat wat ongewis is, ook ongewis moet blijven, dat wat nu via de publieksmedia georchestreerd tot ons komt, meer ‘gewenste duiding’ is, dan ‘bewezen feiten’.

———
( *) Het Nederlands recht kent wel een bijzondere positie toe aan de Procureur Generaal bij de Hoge Raad, die volgens sommige specialisten enigszins lijkt op die van de ‘amicus curiae’, maar dan toch in veel beperktere zin. Als het gaat om een geinstitutionaliseerde vorm van voeging in een rechtszaak van een onafhankelijke derde, dan slaat het Nederlands recht een zwak figuur. Een voorbeeld hiervan is de wijze van afhandeling van het vreemdelingenzaken en asielrecht hier ten lande en mogelijke gedwongen aanpasssingen in het Nederlands recht om te gaan voldoen aan de minimum standaards van het Europese recht.


Tjebbe van Tijen
Imaginary Museum Projects
Dramatizing Historical Information
http://imaginarymuseum.org
web-blog: The Limping Messenger
http://limpingmessenger.wordpress.com/




______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).