[Nettime-nl] Brenno de Winter: ik ben een beetje een nerd (Trouw)

["Patrice Riemens" <patrice@xs4all.nl>]

origineel:
http://www.trouw.nl/tr/nl/5133/Media-technologie/article/detail/3092861/2011/12/23/Ik-ben-een-beetje-een-nerd.dhtml


Brenno de Winter reisde op de gekraakte OV-Chipkaart, en schreef er een
boek over

Journalist van het jaar Brenno de Winter drijft sommige mensen tot
wanhoop. Deze ochtend is hij op bezoek bij een van de ministeries in Den
Haag om een topambtenaar de stuipen op het lijf te jagen door te stellen
dat diens miljoenenproject 'een dood paard' is. De man is programmamanager
van GovUnited, een stichting die gemeenten gezamenlijk ICT wil laten
inkopen.

         Mensen hebben te weinig oog voor fouten in techniek

Journalist van het jaar Brenno de Winter drijft sommige mensen tot
wanhoop. Deze ochtend is hij op bezoek bij een van de ministeries in Den
Haag om een topambtenaar de stuipen op het lijf te jagen door te stellen
dat diens miljoenenproject 'een dood paard' is. De man is programmamanager
van GovUnited, een stichting die gemeenten gezamenlijk ICT wil laten
inkopen.

Volgens De Winters bronnen haken steeds meer gemeenten af. De ambtenaar
aan de andere kant van de vergadertafel heeft er een kleur van. "Wij
hebben hier allemaal grote bewondering voor je. Maar je maakt het project
kapot door er zo over te schrijven", zegt hij met nauwelijks verhulde
wanhoop. Begrijpelijk, want het artikel dat hierover van De Winters hand
op Webwereld verscheen is doorgeplaatst naar Nu.nl, de nieuwssite met het
grootste bereik in Nederland.

De Winter, later in de trein terug naar Amsterdam waar hij als
ICT-specialist uitgenodigd is voor een lezing: "Het gaat mij natuurlijk
niet om deze man of dit project. De basisgedachte is goed, maar dat geldt
voor meer ICT-projecten waar miljoenen belastinggeld in gingen en die een
zachte dood stierven. Het gaat mij om het techno-optimisme in Nederland
waardoor mensen geen oog hebben voor fouten."

Braaf

Voor journalist Brenno de Winter was 2011 het opzienbarendste jaar van
zijn leven. Hij reisde op een gekraakte ov-chipkaart, om aan te tonen hoe
makkelijk dat gaat. "Ik heb daar lang over geaarzeld, ik ben namelijk best
braaf en koop altijd een kaartje."

Prompt werd De Winter aangeklaagd door het bedrijf dat de kaarten
ontwikkelt, Trans Link Systems, waar de Nederlandse Spoorwegen de grootste
aandeelhouder van zijn. Het Openbaar Ministerie deed onderzoek, maar
seponeerde de zaak omdat het vond dat in dit geval het journalistieke
belang zwaarder woog dan de wetsovertreding. "Ik heb dat als heel erg naar
ervaren omdat Trans Link Systems door mij aan te klagen op de man speelde.
Je realiseert je ineens dat je het in je eentje opneemt tegen een systeem
waar 3 miljard euro in zit. Er waren nog meer journalisten die op een
gekraakte ov-chipkaart reisden, maar ze kozen mij. Ik had enkele weken een
beroepsverbod. Dat is heel ingrijpend geweest."

Inmiddels heeft Trans Link Systems een nieuwe kaartsoort ingevoerd, die
beter bestand zou zijn tegen fraude. Via de ov-chipkaart wordt het
reisgedrag van mensen nauwkeurig vastgelegd. De Winter, wiens vader als
een van de weinigen van zijn familie de Tweede Wereldoorlog overleefde,
verbaast zich erover dat hierover nauwelijks maatschappelijk debat is.
"Het sluipt erin. We willen blijkbaar niet weten dat er ook donkere kanten
zitten aan de toepassing van techniek. De Stasi in Oost-Duitsland zou
jaloers zijn geweest op dit systeem."

DigiNotar

Even vakantie nemen, was er niet bepaald bij, pal daarop speelde de
DigiNotar-affaire, waar De Winter - dit jaar óók nog 40 geworden - alweer
de eerste was die begreep wat er speelde. Het bedrijf dat zorgt voor de
beveiliging van overheidssites, bleek te zijn gehackt. Hierdoor konden
hackers elke willekeurige website waar ook ter wereld veilig doen lijken.
De Iraanse overheid zou de nepcertificaten gebruiken om mail van
dissidenten te onderscheppen.

Vervolgens riep hij met collega's van de website Webwereld de maand
oktober uit tot 'lektober'. Elke dag onthulde Webwereld een lek bij
bedrijven en overheden waardoor privégegevens van burgers zichtbaar waren.

"We hadden nog wat lekken liggen en voor we het wisten, kwam er ook van
alles aanwaaien." Het succes van lektober toont voor De Winter aan dat het
maatschappelijk belang van een goed en veilig computersysteem begint door
te dringen. "Ik ben een beetje een nerd, al mijn hele leven met techniek
bezig. Ik ben nog altijd van Hackerspace, een club hackers. Hierdoor weet
ik meer van ICT dan de meeste mensen. Het voelde als een verplichting om
iets met die kennis te doen, daarom ben ik de journalistiek in gegaan."

'ADHD hè'

Een dagje meelopen met De Winter maakt haast duizelig. Hij heeft
tientallen onderwerpen tegelijk op zijn bord. Daarnaast houdt hij
permanent een oog op de binnenstromende mails en twitterberichten op zijn
laptop. Nu weer neemt hij het op tegen KPN. Dat levert de certificaten
voor beveiligde overheidssites in plaats van het inmiddels failliete
bedrijf DigiNotar. Maar ook hier zouden hackers wellicht al meer vat op
het systeem hebben dan het bedrijf wil toegeven, vermoedt De Winter. KPN
heeft uiteraard weinig zin in publiciteit hierover.

De Winter staat altijd klaar als wie dan ook hem om advies vraagt. Ook
wethouders bellen hem geregeld als ze in hun maag zitten met een kwestie
rond ICT. Hoe hij al die ballen toch hooghoudt? Grijnst: "ADHD hè."

......................
Journalist en techneut
Brenno de Winter is freelance journalist en schrijft onder meer voor
Webwereld, Nu.nl en Gemeente.nu. De geboren en getogen Edenaar knutselde
als kind al aan computerprogramma's, studeerde twee jaar theologie, maar
stapte over op een hbo-opleiding communicatie- en informatietechnologie.
Zijn boek 'Open Kaart' over zijn onderzoek naar de ov-chipkaart dat recent
verscheen, schreef hij voor een deel samen met Trouw-journalist Vincent
Dekker. Onlangs werd De Winter door een panel van journalisten bovendien
uitgeroepen tot Journalist van het jaar 2011.




______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).