[Nettime-nl] uitnodiging Born Digital in MOTI Breda

[Mieke Gerritzen <mieke@all-media.info>]

UITNODIGING
opening Born Digital in MOTI BREDA

zaterdag 13 december 15.30 uur
opening door Tinkebell (kunstenaar) en Xandra Schutte (hoofdredacteur Groene Amsterdammer)

adres:
Boschstraat 22 Breda (vlak bij het station)

Deelnemende kunstenaars:
Rafaël Rozendaal, Rosa Menkman, Katja Novitskova, Pinar & Viola, Gilles De Brock, Simone C. Niquille, Moniker, Jan Robert Leegte, Hendrickje Schimmel, Geoffrey Lillemon

De eerste generatie in Nederland wonende of werkende kunstenaars die zijn opgegroeid met internet presenteren hun werk. Of ze nu eigen websites verkopen als kunstwerk, virtual reality werelden creëren of algoritmische kunst maken: ze vormen de eerste generatie talentvolle makers die de digitale revolutie in beeld brengt. In Born Digital kan je zelf de digitale omgeving van Geoffrey Lillemon ervaren via de Oculus Rift (Virtual Reality bril). Of digitaal een sigaretje roken in de Smoking Room van Pinar & Viola. Rosa Menkman presenteert een nieuwe beeldtaal met haar Glitches. Born Digital is een tentoonstelling vol verrassingen en nieuwe namen uit de Nederlandse kunstwereld.

Achtergrond
Voor wie in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw is geboren is het internet net zoiets als elektrisch licht en stromend water. Omgeven door de online netwerken kunnen we ons een leven zonder smartphone, laptop of tablet niet (meer) voorstellen. Maar de eerste generatie die dit technologisch vernuft als normaal ervaart is nu pas net volwassen geworden.
Van telex en klungelige faxmachines naar Chatbots, Twitter en Google Hangout; wie de overgang van analoog naar digitaal meemaakt beseft dat zijn leven onderdeel uitmaakt van de digitale revolutie. Een revolutie die misschien wel complexer is dan we denken.

Met digitale toepassingen als algoritmes, nanotechnologie en robotica worden we uitgedaagd te reflecteren op een nieuwe realiteit. We zien een creatieve industrie opkomen rondom de ontwikkeling van technologie. Innovaties volgen elkaar op. Non-stop duwt de technologie ons verder de toekomst in. En wie denkt daar rust en harmonie te vinden heeft het mis. Ons leven bevindt zich in permanente staat van verandering. We worden meegesleurd en ondergedompeld in de stromende data; vloeibaar en ongrijpbaar is de digitale materie. Een overvloed aan informatie stort zich over ons uit. Maar de anarchie van teksten en beelden, beeldbanken en applicaties zijn een geschenk uit de hemel die de hedendaagse kunstenaar voorziet van een rijk en verassend palet aan nieuwe materialen.

De traditionele kunstenaarsmaterialen maken plaats voor de snapshots uit de smartphone, clipjes van YouTube en Google Images. Beeldmakers vermengen gevonden en historische stijlen. De steeds toenemende rekenkracht van de computer zorgt voor beelden met veel meer details. Het digitale jargon zit vol ornamenten en beeldlagen, en de oppervlakte wordt maximaal gevuld. We worden omgeven door computers, digitale interfaces en het internet. Maar er ontstaat nieuwe aandacht voor het materiële object; de pixels ontworstelen zich van het scherm en nestelen zich in onze leefomgeving. De artistieke internet-generatie vertaalt het digitale universum naar een wereld van tastbare objecten, materialen en omgevingen. Er ontstaat een geheel nieuwe esthetiek met een eigen vocabulaire.
Vroeger schilderde kunstenaars wolken en landschappen omdat ze dat in hun omgeving zagen, tegenwoordig bestaat hun omgeving uit pixels en data. We staan aan het begin van een universele informatiesamenleving vol visuele complexiteit.Tot voor kort behoorden de beelden toe aan het domein van de professionele kunstenaars, maar inmiddels zijn ze van iedereen. Door het massa-le gebruik van grafische software en goedkope camera’s raakt de professionele kunstwereld uit balans. Beelden worden voortdurend rondgepompt door de communicerende massa. Kunst en design democratiseren en komen daarmee uit het isolement. We kopiëren, hergebruiken, remixen en bewerken de beelden uit de media en iconen uit de kunst. Klassieke beelden worden bevrijd van claims en de strijd om het intellectueel eigendom wordt gevoerd of omzeild. Traditie maakt plaats voor experiment en strategie. De jonge beeldmakers bewegen zich door de bestaande structuren, pikken hier en daar nog een graantje mee van de gevestigde orde, maar bouwen vooral aan de nieuwe culturele netwerken en platforms van de 21ste eeuw. Ze zijn internationaal geörienteerd, anti-disciplinair en vinden zelf een weg naar het grote geld; ze zijn niet persé politiek, soms zelfs oppertunistisch maar vol bezieling en optimisme. De nieuwe makers zijn gefascineerd door deze rumoerige tijd, waar de spanning stijgt tussen mensen en systemen, en de vele andere vraagstukken die de digitale revolutie met zich meebrengt. Zo verkennen zij bijvoorbeeld, in vorm en thematiek, de ethische dilemma’s rondom privacy en esthetische mogelijkheden van het digitale landschap. Aan de basis van deze nieuwe generatie ligt een digitale revolutie die al zo’n 25 jaar aan de gang is. Maar wie zijn de professionele kunstenaars van vandaag, nu iedere burger ook een hoofdrol speelt in de beeldcultuur?


De term Born Digital wordt gebruikt voor alles wat digitaal is van oorsprong, dus elk beeld, object of verschijning, menselijk of on-menselijk. Het is een term die vooral wordt gebruikt in de context van cultureel erfgoed om aan te geven dat een (digitaal)beeld nooit een fysieke verschijning heeft gehad en is ontstaan vanuit de computer. Maar Born Digital is ook een term die aansluit op een meer etische kwestie over de rol van smart technologies en bio- of neurotechnologie op het functioneren van de mens en zijn omgeving. Zo is het nu mogelijk dingen in onze omgeving via smart technologies te voorzien van emoties en gedrag en kunnen we via bio- en neurotechnologie invloed uitoefenen op het groeiproces van levende wezens en zelfs van onze hersenen. De actuele discussie in hoeverre robots het werk van mensen gaan overnemen of dat ze een emotionele band met ons kunnen opbouwen is daar een voorbeeld van.


BORN DIGITAL is de titel van de tentoonstelling die gedurende een half jaar te zien is in MOTI Breda. De generatie Born Digital kunstenaars is geboren in de jaren tachtig waar de Berlijnse muur omviel en de koude oorlog eindigde; en waar in de jaren negentig het World Wide Web visueel werd. Ze werden zich bewust van hun aanwezigheid na de aanslag in 2001 op de Twin Towers in New York. Ze hangen nu rond in de technosfeer, ze gaan hun eigen gang en gebruiken de social media platforms om hun identiteit vorm te geven. De jonge beeldmakers speculeren op een toekomst die het midden houdt tussen realiteit en fictie. Ze presenteren een haarscherpe fantasiewereld die de oneffenheden van de systeemwereld omzet in een fascinerende nieuwe esthetiek die hoort bij de digitale mediamaatschappij. Hier wordt de eerste generatie toonaangevende Born Digital kunstenaars aan u voorgesteld die in Nederland wonen, werken of zijn opgeleid, en krijgen we een beeld van hun leefwereld.


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).