| Tjebbe van Tijen on Thu, 7 Jan 2016 13:48:26 +0100 (CET) |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
| [Nettime-nl] Amsterdam Light Festival te licht bevonden - gemeenschapsgeld moet naar echt experiment |
Omdat kunstkritiek een vrijwel niet meer bestaande activiteit van de burgerlijke media is (beschrijvende en ophemelende marketing artikelen zijn nu usance) mijn beschouwing over dit nu jaarlijk zich "kunstfestival" noemend Amsterdam Light Festival: LICHTFESTIVAL TE LICHT BEVONDEN GEMEENSCHAPSGELD MOET NAAR ECHT EXPERIMENT Allereerst het Amsterdam Licht Festival wordt, als je het "kunst" zou willen noemen, door mijzelf Te Licht bevonden. Ik zie al geruime tijd hier & elders dat niet iedereen dat zo vind (en zo hoort het ook), maar ook dat velen mijn afkeuring delen (of andersom). - Wie de geschiedenis van licht als versiersel - al dan niet aangeduid als kunst - kent, ziet zo dat er bijster weinig origineels te zien is op het Te Licht Festival. De figuratieve werken zijn banaal en de abstracte werken blijven vaak steken in een eerste verkenning van hoe een bepaald materiaal of techniek te gebruiken. Vaak ook laten de door het festival als "kunst" aangeduide werken een worsteling met optische en kinetische principes zien waarbij de "kunstenaar" het onderspit gedolven heeft. Bij uitzondering is er sprake van een idee van een kunstenaar dat interessant is, maar is de uitvoering van het kunstwerk zo slecht dat het idee erin ten onder gaat, zoals bij de drijvende brief van Spinoza op de hoek van de Amstel en de Zwanenburgwal. Een soort krakkemikkige lichtbak met een facsimile van het ooit te water geraakte document erop gedrukt, inplaats van projectie op of door het water, maken het werk onleesbaar en onbegrijpbaar... of je moet vinden dat de grote straatborden die tekst en uitleg geven bij de werken voldoende zijn om de bedoelingen van een niet gelukt kunstwerk toch voor jezelf te kunnen visualiseren. - Nu je bij de plaatselijke bouwmarkt of een internet-winkel allerlei - made in China - lichtgevende producten kunt kopen, nu het verspringen van kleuren van TLbuis tot LED-lamp een klein en goedkoop kunstje geworden is, die je terug ziet in ieder disco, of terrasversiering, is het pijnlijk om te zien dat veel van de met bombarie gepresenteerde 'lichtkunst objecten; van dit festival niet boven dat nu voor een ieder toegankelijke niveau van lichtaankleding of feestverlichting uitkomen. - Bij mij om de hoek - in de Turfsteeg - stond zo een immens stevige stalen constructie geklemd tussen de twee gevelwanden, waar je een olifant aan zou kunnen opheisen. Boven in die constructie is echter slechts een rol lichtgevend kippengaas bevestigd met een gewicht van nog geen veertig kilo (informatie van een monteur die dat ding aan de praat probeerde te krijgen). Zo te zien was het de bedoeling dat die rol fluoriserend kippengaas zou ronddraaien (ik zag twee circkelvormige platen en een as ertussen) maar in al de weken dat ik er langs kwam zag ik nooit enige beweging. Had dat gaas niet gewoon aan een waslijntje gehangen kunen worden in de nauwe steeg? Dit heeft allemaal niets te maken met verrassende onderzoekingen met gebruikmaking van optische of kinetische principes, hier is geen sprake van 'lichtkunst', maar van 'te licht bevonden kunst'. - Het is maar een enkel voorbeeld, maar dat is kenmerkend. Het lijkt wel of er een staalconstructiebedrijf ingetekend heeft voor dit festival en dat het Gemeentelijk Bouwtoezicht hoge eisen stelde...als we de bonkig stevige stalen constructies met betonnen voeten van veel van de 'zware lichtobjecten' zien. Behalve dan bij de info-kiosk bij de Stopera, waarvan de vlonders rondom op straat al in de eerste week meters hoog de lucht ingeblazen werden, bij een kleine windhoos die wel eens optreedt bij de gekromde marmeren schaamschotten van dat gebouw. Gelukkig vielen er geen slachtoffers, maar het was levensgevaarlijk, al het hout van de vlonder van zo'n zes bij zes meter lag meters verder over het fietspad. Schielijk werd het platform (waarop wat van die 'recreatieplek kampeertafels stonden) verwijderd. Bouwtoezicht was bij dit alles in geen velde of wegen te ontdekken. Ook was opvallend dat het Lichtfestival info-centrum, bestaande uit een zwarte containers, later afgeplakt met wat lichtgevend materiaal, er weinig kunstzinnig, laat staan architectonisch vernieuwend uit zag. Was dat nu het visitekaartje van de Licht Festival organisatie? - Een Nationale Opera & Ballet zegsman waarmee ik contact had over de ons inziens ongewenste Lichtfestival plannen voor een winterterras en bouwsels die weer (zoals in 2014) dwars over het holocaust-monument van het Joodse Weeshuis in het plaveisel geplaatst dreigden te worden, sprak over de met de obligate van kleur veranderende lichtpanelen beplakte info-container van het festival: "het kreeg niet de uitstraling die ons voorgespiegeld was." - Van de inmiddels historische kunst-avantgarde die in het verleden met licht en beweging in de weer waren in Amsterdam en andere steden, valt geen spoor te bekennen bij dit Te Licht Festival. Peter Struycken, Livinus van der Bundt, Theo Botschuijver (Event Structure Research Group) om maar enkele namen te noemen van Nederlandse pioniers met vormen van 'lichtkunst', ik weet vrijwel zeker dat heel die organisatie van het Te Licht Festival er geen weet van heeft, of wil hebben. Het wordt tijd eens wat licht te laten schijnen op het artistieke niveau van al die deskundigen en selectie-commissies die in de weer geweest zijn. - RONDVAARBOTENKERSTVERLICHTING dat is wat we gepresenteerd kregen. - De genoemde bezoekesraantallen (ik lees hier en daar 3/4 miljoen) komen natuurlijk enkel van de organisatie zelf. Ik heb een goed zicht vanuit mijn woning op dat wat zulke geclaimde aantallen zou moeten opleveren. Al te hoog ingeschat. Wat zeker is dat het aantal mensen dat ik dit jaar zag een stuk minder was dan verleden jaar. Wel wordt er meer gevaren, niet alleen door de bestaande rondvaarbotenvloot. Er moeten heel wat 'water-snorders' zijn die een graantje meegepikt hebben (19,- euro voor een tochtje met een snack, die diner genoemd wordt). - Nu is er nog een ander, meer structureel probleem met dit soort FESTIVALS ... zij zijn niet éénmalig. Was dat zo, dan kon je er je schouders over ophalen, zo van "nou goed er zijn mensen die er blij mee zijn, 't was de moeite van het proberen waard"... Nee, die steun van het bedrijfsleven (nu die bepalen zelf wel wat ze willen doen of laten), maar ook de steun van de Gemeente (maar liefst twee ton), schijnt nu structureel gemaakt. Het Te Licht Festival is nog niet ten einde of de volgende editie wordt al aangekondigd. Heeft dit festival dan een subsidie-abonnement? Roest alles vast hier in het 'werelddorp Amsterdam', ieder seizoen zijn 'parade', nationale, lokale festivals, zijn kerstmarkten, uitmarkten, inmarkten, marathons, kermissen, noem maar op? Activiteiten die allen - door de eigen organisatoren - de hemel in geprezen worden, voorgesteld als 'onmisbaar voor de stad'. - De kaalslag in het kunst-subsidieland is een ieder bekend, een proces dat vooral in het afgelopen decennium meedogenloos was. Al wat 'marginaal' geacht werd, dat aanspraak kon maken op de betiteling 'experimenteel' , kreeg niet langer ondersteuning, of dat nu op landelijk of plaatselijk niveau was. De regering riep en roept dat het gaat om het "ondersteunen van top-kunst" alsof kunst en cultuur zich 'top-down' ontwikkelen. Ook in het Amsterdamse worden de woorden 'hoge kwaliteit' en 'top' meer en meer gehoord. Het huidige VVD66 bewind heeft die 'top-sport' opvatting van kunst en cultuur nog extremer gestalte gegeven. - Bureaucratisering en aderverkalking zijn het gevolg van dit soort festivals met hun diep ingevreten lobby in het gemeentelijke apparaat, de lokale zakenliedenclubs en wat dies meer zij. Iedereen probeert natuurlijk altijd dat mooie baantje van 'festivaldirecteur', van bestuurslid, van stafmedewerker, te behouden. Dat valt niemand kwalijk te nemen, maar het gaat hier om de financiering daarvan met gemeenschapsgelden. Het gaat om keuzes die gemaakt zijn in het verleden en opnieuw gemaakt moeten worden in de toekomst. Wat wordt wel en wat wordt niet ondersteund. Het Amsterdams Licht Festival is mijns inziens Te Licht om blijvend aanspraak op overheidssubsidie te mogen maken. Als het dan voortgezet wordt, dan betaald door de rondvaartbotenbranche en anderen die er geldelijk gewin bij hebben. - Was het geen beleid om af te komen van 'structurele subsidies' aan kunstinstellingen bij de overheid? Wat zien we hier, van oenige kerstmarkt tot rondvaarbotenkerstversiering, het wordt tot een jaarlijks gebeuren gemaakt, met verwaarlozing van al de mogelijkheden om echt iets geheel nieuws uit te proberen, creativiteit en experiment een kans te geven. - Om de zienswijze van de festivaldirecteur te weten te komen lees dit artikel van 11 maart 2015 met al zijn beloftes: http://www.stadslevenamsterdam.nl/2015/03/11/column-felix-guttmann/ Tjebbe van Tijen Imaginary Museum Projects dramatising historical information http://imaginarymuseum.org web-blog: The Limping Messenger http://limpingmessenger.wordpress.com/ PS nu bijna vijftig jaar geleden behoorden 'ik/wij' tot die groep van jonge kunstenaars en happenaars die de straat verkozen boven galerie en museum, waarbij ook allerlei kinetische en dynamische lichtobjecten en events behoorden... Hier een link over de CorpoCinema in Amsterdam en Rotterdam, zomer 1967 http://imaginarymuseum.org/imp_archive/AAA/index.html#09 ______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).